Margir samverkandi lífsstílsþættir hafa áhrif á heilsuna. Þetta eru þættir eins og mataræði, hreyfing, svefn, streita, tóbak og áfengi. En þetta eru einnig þættir sem eru í nokkuð föstum skorðum hjá flestum. Því getur það verið mikið átak að ætla sér að breyta venjum sínum, sér í lagi ef það á að vera til frambúðar.
Hegðun hefur mest áhrif á lífsgæði og líðan að erfðum undanskildum. Hér getur þú tekið prófið, séð hver staðan er og hvernig þú getur bætt þig.
Hefur þú trú á að þú getir það?
Helsta forspárgildið fyrir því að vel muni takast til að breyta venjum er hvort trú sé til staðar að það sé hægt. Gott er að velja vandlega þær breytingar sem farið er í og hafa fulla trú á að það muni takast að fylgja þeim eftir.
Kortlegðu venjur þínar
Til að átta sig á eigin lífsstíl er gott að kortleggja venjur sínar. Hér er dæmi:
Mataræði
- Hvernig eru aðalmáltíðir dagsins, morgunmaturinn, hádegismaturinn og kvöldmaturinn?
- Er grænmeti og/eða ávextir í þeim öllum?
- Eru ferskar afurðir, s.s. fisk og kjöt valið fram yfir unnin matvæli?
- Hvað á að drekka með matnum? Vatn, gosdrykkir eða annað?
- Eru máltíðir skipulagðar fyrirfram eða er gripið í eitthvað á síðustu stundu?
- Hversu mikið er borðað? Skammtastærðir? Hversu mikil sedda er til staðar eftir máltíð?
- Hvað er borðað milli mála? Grænmeti, ávexti, hnetur eða sætindi?
- Hvar er borðað? Við matarborð? Yfir sjónvarpi eða tölvu?
- Er valið hreinar mjólkurvörur?
- Er valið heilkornavörur?
Hreyfing
- Á leið í vinnuna? Hversu virkur er ferðamátinn? Er hægt að ganga, hjóla eða leggja bílnum fjær vinnustaðnum, taka stigann?
- Í vinnunni? Situr þú allan daginn? Krefur vinnan þig um líkamlega einhæfa hreyfingu? Er hægt að standa upp eða koma hreyfingu inn í vinnutímann þinn?
- Í frítíma? Æfingar, göngutúrar, sund, hversu oft?
Svefn
- Náðir þú að hvílast yfir svefntímann?
- Hvenær er farið að sofa og hvað sefur þú lengi?
- Hverjar eru venjurnar fyrir svefninn? bók, sjónvarp, sími, tölva?
Streita
- Eru einhverjir streituvaldandi þættir í þínu lífi sem hægt er að breyta? Til dæmis í vinnu eða fjölskyldulífi?
Langhlaup
Að festa nýjar venjur í sessi tekur tíma. Gott er að byrja smátt og setja inn nýjar venjur sem auðveldlega er hægt að halda. Bæta síðan við eftir því sem fólk treystir sér til.
Það kemur fyrir alla að gleyma sér þegar verið er að taka upp nýjar venjur. Það er allt í lagi, mestu máli skiptir að ná að taka aftur upp þráðinn og halda áfram þar sem frá var horfið. Horfa síðan fram á við en ekki til baka.
Núvitund til hjálpar
Núvitund snýst um að vera meðvitaður um líðandi stundu, meðvitaður um athafnir og hugsanir og áhrif þeirra á tilfinningar. Margir nýta sér núvitund til að hjálpa sér við að breyta venjum. Lifa lífinu meðvitað og í núinu.
Hér getur þú lesið betur um Núvitund.